Pianista zagrał w galerii przy akompaniamencie innych muzyków, a utalentowana śpiewaczka dała popis swoich umiejętności w operze.
Przekonaj się, ile włoskich słów już znasz, czyli słów kilka o zapożyczeniach z języka włoskiego w języku polskim.
Język polski i język włoski, choć wywodzą się z dwóch zupełnie różnych rodzin językowych, mają ze sobą kilka wspólnych elementów. Jednym z nich jest niewątpliwie leksyka. Stało się tak za sprawą przyczyn historycznych. W okresie Renesansu na wniknięcie italianizmów do języka włoskiego wpłynęły nie tylko przyjazdy włoskich artystów, kupców, rzemieślników do Polski, ale także studia polskiej inteligencji na włoskich uniwersytetach, znaczące też były pobyty turystyczno- rekreacyjne we Włoszech polskiej szlachty.
Polska, szczególnie w okresie Renesansu, chętnie korzystała z włoskiego dorobku, co skutkowało nie tylko inspiracjami w architekturze, rzeźbie, malarstwie ale również ewolucją w samym języku – często brakowało odpowiedniego terminu na nowe zjawisko, przez co był on przejmowany w oryginalnej formie lub adaptowany do pisowni języka polskiego. Moda na italianizmy trwała do XVIII wieku w Polsce.
Dziś fenomen ten możemy nadal zaobserwować w wielu słowach. Poniżej znajduje się zestawienie najciekawszych polskich terminów wraz z ich włoskim odpowiednikiem (często identycznym) podzielonych na kategorie. Uwaga! Lista takich wyrazów jest znacznie dłuższa.
MUZYKA, SZTUKA, BUDOWNICTWO:
ALLEGRO – WŁ. allegro (wesoły) – wyraz odnosi się do tempa muzycznego, AKWARELA – wł. acquerella, od włoskiego acqua – woda – to technika malowania farbami na bazie wody AKOMPANIAMENT – wł. accompagnamento, od accompagnare – towarzyszyć – towarzyszenie na instrumencie soliście lub zespołowi AUTOSTRADA – wł. autostrada BARBAKAN – wł. barbacane – obronna budowla na planie koła COKÓŁ – wł. zoccolo – podstawa rzeźby lub pomnika DUET- wł. duetto -zespół złożony z dwóch osób FRASZKA – wł. frasca – błahostka GALERIA – wł. galleria – miejsce, w którym wystawia się dzieła sztuki KONTRAST – wł. contrasto – przeciwieństwo KOSTIUM – wł. costume MAKIETA – wł. macchietta – przestrzenny model obiektu MASZKARA – wł. maschera – potwór, straszydło, dawniej w j. polskim również maska, w j. włoskim obecnie to główne znaczenie OPERA – wł. opera – praca, czynność, dzieło, w j. polskim opera jako budynek lub utwór muzyczny PAŁAC – wł. palazzo -okazała siedziba władcy lub możnego pana, obecnie w j.włoskim również kamienica PASTEL- wł. pastello – miękka kredka, technika malarska dająca łagodną kreskę PIANISTA – wł. pianista PERGOLA – wł. pergola SOPRAN – wł. soprano – najwyższy głos żeński STUDIO – wł. studio – miejsce nagrań dźwiękowych, w j. włoskim również prywatny gabinet, np. studio dentystyczne SZKIC – wł. schizzo – projekt, rysunek
Co powiecie na ragù alla bolognese podane z tagliatelle?
Ragù alla bolognese to jeden z najbardziej znanych sosów w kuchni włoskiej. Czy wiecie o tym, że przepis na ragù alla bolognese został złożony 17 października 1982 roku przez Włoską Akademię Kuchni (Accademia Italiana della Cucina) do Izby Gospodarczej?
👉marchewka (carota), seler naciowy (sedano) i cebula(cipolla)- po50 g
👉 pół szklanki czerwonego wina (vino rosso)
👉300 g passaty lub pelati
👉 szklanka mleka (latte)lub cukier (latte)
👉 szklanka bulionu (brodo)
👉 oliwa z oliwek (olio d’oliva), sól (sale), pieprz (pepe)
👉 parmezan (parmigiano),
👉makaron tagliatelle
📌 pokroić (tagliare) boczek w drobną kostkę, wytopić powoli na bardzo małym ogniu aż się zarumieni (far rosolare).
📌dodać (aggiungere) trochę oleju z oliwek i podsmażyć(far rosolare) cebulę, seler i marchewkę przez około 5-6 minut.
📌dodać mięso mielone i początkowo podsmażać na dużym ogniu, tak, żeby mięso zamknęło się (sigillarsi) szybko i było bardziej soczyste,
📌kiedy mięso jest dobrze podsmażone należy dodać wino czerwone i poczekać aż wino odparuje;
📌 dodać passatę lub pelati i dokładnie wymieszać (mescolare);
📌 dodać kilka łyżek bulionu,
📌przykryć pokrywką (coprire con il coperchio), ale nie całkowicie i gotować na małym ogniu przez przynajmniej dwie godziny. Należy sprawdzać i mieszać sos co około 20 minut i dodawać ewentualnie bulion.
📌pod koniec należy dodać pieprz i sól według uznania,
📌 pod koniec można też dodać szklankę mleka lub odrobinę cukru, żeby złagodzić kwaśny smak pomidorów. Sos jest przez to delikatniejszy.
📌Na koniec posypać startym parmezanem.
SMACZNEGO!BUON APPETITO!
Na koniec jeszcze kilka ciekawostek:
👉do oryginalnego sosu nie dodaje się czosnku ani bazylii czy oregano, sos przyprawia się jedynie solą i pieprzem, a cały sekret jego smaku polega na długim gotowaniu.
👉sos boloński podaje się z tagliatelle, tortellini lub lasagne. NIGDY nie z makaronem spaghetti!
Mieszkańcy Bolonii od wielu lat tłumaczą i walczą ze słynnym daniem „spaghetti alla bolognese”, które tak naprawdę nie istnieje. Makaron spaghetti jest zbyt cienki, dlatego ciężki sos boloński nie przykleja się do niego i po prostu spada.
👉 można także użyć wino białe.
👉W Bolonii dodaje się również do sosu śmietanę, gdy sos jest już gotowy. Nie jest to konieczne, ale jest zalecane.
Dla bardziej zaawansowanych polecam lekturę po włosku, na włoskiej stronie:
P.S. Jeżeli chcesz, abym w kolejnych artykułach uwzględniła tematy, które Cię interesują, napisz je poniżej! Tymczasem trzymam za Ciebie kciuki i życzę powodzenia!
Wraz z nadejściem wiosny rozpoczyna się sezon na grilla! Jeśli jesteście ciekawi lub macie ochotę urozmaicić klasycznego grilla i zaskoczyć gości przygotowując coś we włoskim stylu, ten artykuł jest dla Was! Na samym końcu znajduje się kolejny słowniczek.
Nie tylko Polacy, ale także Włosi uwielbiają grilować. Ci drudzy zaczynają sezon grillowania (le grigliate) wcześniej, najczęściej podczas „Pasquetta” (drugi dzień świąt Wielkanocnych). Czego nie może zabraknąć na włoskim grillu? Oczywiście mięs! Ale oprócz mięsa jest wiele innych opcji:
Mięso w marynacie
Marynata jest szczególnie ważna, gdy chcemy, aby mięso, które nie potrzebuje dużo czasu nad ogniem tj. kurczak czy cielęcina, szybko nie wyschło. Dlatego lepiej je zamarynować parę godzin przed położeniem go na ruszt, mięso nie będzie tylko soczyste, ale i aromatyczne! Pamiętaj, marynata podbija smak mięsa jeśli jest ono cienko pokrojone.Jaka powinna być idealna marynata? Trzy zasady: marynata musi być tłusta, aromatyczna i delikatnie kwaśna. Wystarczy dodać do oliwy z oliwek soku z cytryny, octu, wina albo piwa. Nie można zapomnieć o ziołach! Rozmaryn, tymianek czy szałwia świetnie się sprawdzą i oczywiście 2, 3 ząbki czosnku.
Ryby
Ryby oraz owoce morza są zdrowe i pyszne, ale nie jest to mięso łatwe w przygotowaniu, przede wszystkim dlatego, że jest bardzo delikatne oraz nie wszystkie ryby nadają się na ruszt. Najlepiej będzie przygotować tuńczyka i łososia, ponieważ są to ryby dość tłuste. Najlepiej jest grillować 3-4 cm plastry, krojone w poprzek ryby. Ich przygotowanie jest łatwe, wystarczy skropić je odrobiną oliwy z oliwek. Ich czas na grillu nie powinien przekraczać 4 minut na jednej stronie, inaczej mięso będzie suche. Możemy również użyć sardynek bądź makreli, te wystarczy skropić oliwą i bez usuwania skóry która będzie je świetnie zabezpieczała otoczyć w gruboziarnistej soli.
Owoce morza
Na grillu śródziemnomorskim nie może zabraknąć owoców morza. Najlepiej sprawdzą się krewetki, te również dobrze jest zamarynować. Nie ma potrzeby obierania ich ze skorupek, które będą zabezpieczały mięso przed rozpadnięciem. Można również przyszykować kalmary, pokroić je w plastry i nabić na patyczki do szaszłyków, podczas grillowania warto je skropić aromatyczną oliwą i grillować podobnie jak krewetki, minutę lub dwie z jednej strony oraz minutę z drugiej.
Kiełbaski
Włosi również mają pyszne kiełbaski do grillowania i bardzo soczyste!
Warzywa i sery
Również dla wegetarian znajdzie się coś dobrego. Grzyby, bakłażany, papryki, pomidory, cukinie, cykorie (il radicchio di Treviso), fenkuł (koper włoski), kolby kukurydzy i oczywiście ziemniaki. Niektóre z tych warzyw szybko wysychają, np. bakłażany – warto je zamarynować, grillować na nie za bardzo wysokiej temperaturze pod przykryciem.
Tak samo jak we włoskich daniach i na włoskich grillach nie może zabraknąć serów! Nie wszystkie jego typy się nadają. Idealnym serem będzie „il tomino”, wędzony ser scamorza oraz wszystkie sery owcze.
bruschetta al pomodoro
Wśród klasyków nie może zabraknąć grillowanego chleba z sałatką pomidorową. Aby przygotować pyszną bruschettę najlepiej użyć specjalnego typu pieczywa „il pane casereccio”, który będzie chrupiący nawet gdy nasiąknie sokiem pomidora. Idealna bruschetta jest złota i miękka w środku. Wystarczy do pomidorów pokrojonych w kostkę, dodać czosnek, bazylię, oliwę z oliwek i sól i idealna przekąska jest gotowa. Kromka chleba będzie również pyszna jeśli po grillowaniu potrzemy ją ząbkiem czosnku i doprawimy oliwą oraz solą!
le melanzane grigliate
Grillowane bakłażany będą świetnym dopełnieniem. Pamiętaj, że alby nie były gorzkie wystarczy zostawić je na jakiś czas pokrojone i oprószone gruboziarnistą solą aby puściły soki. Podczas ich grillowania przygotowuje się „zalewę”: oliwę z oliwek, czosnek, peperoncino oraz natkę pietruszki. Należy później pozostawić bakłażana w zalewie na ok 30 min i gotowe!
źródło zdjęcia: https://www.tavolartegusto.it/ricetta/melanzane-grigliate/
Każdy ma swoje ulubione bajki z dzieciństwa. Są jednak filmy animowane, które szturmem zdobyły świat i pozostały w umysłach milionów małych widzów (teraz już dużych). Do faworytów sprzed lat, w moim osobistym rankingu, należy Król Lew. Wracam do niej z ogromnym sentymentem i zastanawia mnie fakt, czy Włoscy trzydziestolatkowie ową bajkę również wspominają z takim rozczuleniem na twarzy.
W ramach przypomnienia, dla tych co zapomnieli albo dla tych co słyszą po raz pierwszy- Król Lew Il re leone to bajka opowiadająca o Simbie, młodym i ciekawym świata lwiątku (un curioso leoncino), który jest synem króla Mufasy i Sarabi (figlio dei sovrani Mufasa e Sarabi). Na królewski tytuł ma chrapkę Skaza, młodszy brat Mufasy (il fratello minore di Mufasa). Jest zazdrosny o narodzone lwiątko (essere geloso del cucciolo neonato), bowiem odebrał mu miano następcy tronu. Podła intryga doprowadza do śmierci króla lwiej ziemi. Zaś Simba, musi opuścić królestwo, gdyż spisek Mufasy na niego zrzuca odpowiedzialność za śmierć ojca. Skaza, po wyeliminowaniu (eliminare fratello e nipote) brata i siostrzeńca, teraz może przejąć władzę i ogłasza siebie królem (autoproclamarsi il re delle Terre del Branco).
W tym samym czasie Simba bo bardzo długiej tułaczce (un lungo cammino) znajduje bezpieczne schronienie, a przy okazji przyjaźń z Timonem i Pumbą. I więcej zdradzać nie będę. Bajka ta, to prawdziwy wyciskacz łez, a ścieżka dźwiękowa zostaje głowie jak wierszyk z podstawówki. Śpiewamy?????? Przed Wami trzy hiciory lat 90!
Hakuna Matata idelanie nadaje się na weekend!
Hakuna Matata.
Cosa?
Hakuna Matata.
Vuol dire senza pensieri.
Hakuna Matata.
Ma che dolce poesia.
Hakuna Matata.
Tutta frenesia.
Senza pensieri,
La tua vita sarà.
Chi vorrà, vivrà
In libertà.
Hakuna Matata.
Hakuna Matata?
È il nostro motto.
Che cos’è un motto?
Niente… è un matto col botto!
Sai ragazzo? Due magiche parole contro tutti i problemi.
Esatto, prendi Pumbaa per esempio: da piccolo…
Lui era una gran beltà.
Ma proprio una rarità.
Molto bene.
Grazie!
Ma dopo ogni pranzo lui puzzava di più,
Tutti quanti svenivano e cadevano giù.
Io ho l’animo sensibile.
Sembro tutto d’un pezzo.
Ma ero affranto
Proprio a causa di quel mio puzzo.
Oh, che vergogna!
Sì, vergognava.
E volevo cambiar nome!
Perchè soffrivi?
Mi sentivo sbeffeggiare.
E allora che facevi?
Cominciavo a scor…
No, Pumbaa, non davanti ai bambini!
Oh, scusa!
Hakuna Matata.
Sembra quasi poesia.
Hakuna Matata.
Tutta frenesia.
Senza pensieri,
La tua vita sarà.
Dai, canta, ragazzo.
Chi vorrà, vivrà
In libertà.
Hakuna Matata.
Hakuna Matata.
Senza pensieri,
La tua vita sarà.
Chi vorrà, vivrà
In libertà.
Hakuna Matata.
Il cerchio della vita równie porywające!
E un bel giorno ti accorgi che esisti
Che sei parte del mondo anche tu
Non per tua volontà. E ti chiedi chissà
Siamo qui per volere di chi
Poi un raggio di sole ti abbraccia
I tuoi occhi si tingon di blu
E ti basta così, ogni dubbio va via
E i perché non esistono più.
E’ una giostra che va questa vita che
Gira insieme a noi e non si ferma mai
E ogni vita lo sa che rinascerà
In un fiore che ancora vivrà.
Poi un soffio di vento ti sfiora
E il calore che senti sarà
La forza di cui hai bisogno.
Se vuoi resterà forte dentro di te.
Devi solo sentirti al sicuro
C’è qualcuno che è sempre con noi.
Alza gli occhi e se vuoi
tu vederlo potrai
e i perché svaniranno nel blu.
E’ una giostra che va questa vita che
Gira insieme a noi e non si ferma mai
E ogni vita lo sa che rinascerà
In un fiore che vita sarà.
E’ una giostra che va questa vita che
Gira insieme a noi e non si ferma mai
E ogni vita lo sa che rinascerà.
In un fiore che ancora vivrà.
ancora vivrà.
A na koniec coś romantycznego;) L’amore è nell’aria stasera
Io l’ho già capito,
Ma loro ancora no.
Si stanno innamorando
E il nostro trio diventerà un duo.
Fra stelle e pleniluni,
C’è un’aria di magia.
È un attimo così romantico,
Vedrai, lo porta via.
E l’amore avvolgerà i sogni e la realtà,
Fra tutti c’è perfetta armonia e ognuno incanterà.
Per dirle che io l’amo
Dovrei spiegar perché.
Fantasmi e luci del passato
Ritornano da me.
Qualcosa mi nasconde,
Ma io non so cos’è.
Perché non vuole rivelare
Che in lui c’è un vero re?
E l’amore avvolgerà i sogni e la realtà,
Fra tutti c’è perfetta armonia e ognuno incanterà.
E tra noi si forzerà un mondo di magia
E il giorno poi le ombre dissolverà, spalancherà la via.
E lui non ha che lei ormai
Nei pensieri suoi.
Il nostro trio è un’altra storia.
Non tornerà con noi!
Jak co roku, na koniec wakacji, każdy zakupoholik czeka z niecierpliwością, aż sieć sklepów IKEA wyda nowy katalog. Serce się raduje na widok maila z wiadomością NOWY KATALOG online czeka! Ale nie o zakupoholizmie jest ten tekst, a o uczeniu się poprzez zakupy. Uczeniu języka obcego oczywiście!
Wierzcie lub nie, ale ta papierowa cegiełka jest doskonałym materiałem edukacyjnym. Dlaczego? Bo właśnie tam znajdziecie tysiące słów, które mają swoje odzwierciedlenie w prawdziwym życiu. Ikea to nie tylko wydawanie pieniędzy, ale także edukacja. Pod warunkiem, że dostrzeżecie okazję, aby się czegoś nauczyć.
Znając układ polskiej strony doskonale odnajdziecie się na jej wersji włoskojęzycznej. Przerażają Was obce słowa pojawiające się przed Waszymi oczami? Bez obaw, jeżeli poszperacie we włoskich odpowiednikach, zobaczycie, że metodą skojarzeń i przy pomocy intuicji będziecie szaleć kursorem, jak na polskiej stronie.
Identyczny układ pomoże Wam nauczyć się wielu nowym słów i zwrotów. Dla potrzeb tego posta pozwoliłam sobie skopiować teksty z polskiej i włoskiej z Katalogu 2018.
Metoda ta nie musimy skupiać wyłącznie na IKEI, to jedynie przykład. Szukajcie Moi Drodzy językowych okazji. Czają się tuż za rogiem:)
Grillowane bakłażany będą świetnym dopełnieniem. Pamiętaj, że alby nie były gorzkie wystarczy zostawić je na jakiś czas pokrojone i oprószone gruboziarnistą solą aby puściły soki. Podczas ich grillowania przygotowuje się „zalewę”: oliwę z oliwek, czosnek, peperoncino oraz natkę pietruszki. Należy później pozostawić bakłażana w zalewie na ok 30 min i gotowe!
