Warning: file_exists(): open_basedir restriction in effect. File(/home/maddalen/domains/via-italia.pl/public_html/wp-content/uploads/et_temp/09-sassi-matera-300x199-1080x675.jpg) is not within the allowed path(s): (/home/platne/serwer85217/public_html/via-italia.pl/:/home/virtuals/via-italia.pl/:/usr/local/php56-fpm/lib/php/:/tmp:/home/tmp:/var/lib/php5) in /home/platne/serwer85217/public_html/via-italia.pl/wp-content/themes/Divi/epanel/custom_functions.php on line 1542
I Sassi di Matera – od slumsów po Stolicę Kultury 2019

I Sassi di Matera – od slumsów po Stolicę Kultury 2019

Matera to miasto, które jak sama nazwa wskazuje “sasso- kamień”, zostało wykute w skale. Leży ono na południu Włoch, a jego korzenie sięgają Paleolitu! Miasto skonstruowane jest w formie jaskiń z dobudowaną fasadą, ułożonych jedna na drugiej. Jak doszło do tego, że miasto składające się z grot stało się Stolicą Kultury 2019 roku?

http://www.matera.cloud/it/index.asp?nav=sassi-matera

To Prehistoryczne miasto było zapomniane aż do 1945 r. w którym ukazała się książka “Cristo si è fermato a Eboli”, której autorem był Carlo Levi. Autor książki opisuje miasto jako dwie połówki lejka przecięte wąskim przesmykiem zwężające się ku dołowi. Opis miasta mocno nawiązywał do piekła Dantego. Tytuł książki, który w tłumaczeniu brzmi “Chrystus zatrzymał się w Eboli” pokazuje, że do Sassi nie dotarł nawet sam Jezus. Warunki życia panujące aż do lat 50 XX w. sprawiły, że miasto zostało nazwane przez polityków – “infamia nazionale” (hańbą państwa) i “vergogna d’Italia” (wstydem Włoch). Dlaczego Włosi wstydzili się Matery? Po pierwsze miasto było odcięte od wody i elektryczności, co powodowało liczne choroby, wybuchy epidemii. Po drugie, każda rodzina posiadała tylko jeden dom w którym musieli razem spać ludzie i zwierzęta. Brak miejsca sprawiał, że dachy domostw służyły niekiedy za ogrody, ogrody warzywne czy nawet cmentarze. Wiele osób wyemigrowała z miasta ze względu na uczucie wstydu z powodu przynależności. W 1954 r. władze wydały rozkaz wysiedlenia mieszkańców, których przeniesiono do trzech nowo wybudowanych dzielnic. Pomimo złych warunków po 32 latach pozwolono ludności na powrót do swoich domów pod warunkiem odnowy pod opieką konserwatora zabytków. W roku 1993 I Sasi di Matera znalazły się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, decyzja została uwarunkowana faktem że miasto jest jednym z dowodów na możliwość wykorzystania budynków prehistorycznych aż do nowoczesności i  jedynym w swoim rodzaju przykładem wykorzystania zasobów naturalnych.

W mieście znajduje się 156 kościołów, niektóre z nich ozdobione są freskami zachowanymi do dziś w bardzo dobrym stanie sprzed 1300 lat. Będąc w tym wyjątkowym miejscu można wynająć jeden z wielu hoteli, poczuć na własnej skórze magię towarzyszącą temu miejscu, przejść się uliczkami doceniając piękno tamtejszego życia oraz podziwiać panoramę nocą. Żeby uzmysłowić sobie życie mieszkańców wystarczy odwiedzić Casa Grota muzeum, które odzwierciedla życie mieszkańców zanim zostali oni zmuszeni do opuszczenia domów. Można również obejrzeć wystawę w słynnej na cały świat, jedynej takiej umieszczonej w gracie galerii sztuki Casa Cava w której możemy oglądać pracę artystów z różnych epok aż do współczesności. Każdy z nas oglądał “Pasję” Mela Gibsona, która w 2004 r zadebiutowała na ekranach, aż trudno sobie wyobrazić, że scenerią do filmu była właśnie Matera, miasto ukryte w skale!

 

I sassi di Matera, Patrimonio dell’umanità.

 


Zdjęcia - zródła: 
1. https://www.gocasteldelmonte.it/nei-dintorni/matera/
2. https://jarrahotel.com/chiese-rupestri-di-matera-wikipedia.html
3. http://www.italianways.com/la-casa-grotta-di-vico-solitario-a-matera-una-storia-salvata/
4. (/pixabay.com)

Warning: file_exists(): open_basedir restriction in effect. File(/home/maddalen/domains/via-italia.pl/public_html/wp-content/uploads/et_temp/giallo3-1080x675.jpg) is not within the allowed path(s): (/home/platne/serwer85217/public_html/via-italia.pl/:/home/virtuals/via-italia.pl/:/usr/local/php56-fpm/lib/php/:/tmp:/home/tmp:/var/lib/php5) in /home/platne/serwer85217/public_html/via-italia.pl/wp-content/themes/Divi/epanel/custom_functions.php on line 1542
I Sassi di Matera – od slumsów po Stolicę Kultury 2019

Dreszczyk emocji po włosku

Detective story, noir, thriller, policier, novela negra, mistery novel, czy można zawrzeć te terminy w jeden? We Włoszech i owszem, Giallo, pod tym słowem kryje się wszystko.

Termin giallo (żółty) jest stricte powiązany z włoską literaturą, a dokładnie z serią I Libri Gialli, których twórcą był Lorezno Montano. Książki te były publikowane we Włoszech przez wydawnictwo Mondadori od 1929 roku. Giallo był związany z kolorem okładki kryminałów, czy też drastycznych powieści z dreszczykiem i zbrodnią w tle.

Pierwszą książką z tej serii była „La strana morte del signor Benson” (S.S. Van Dine z 1929). I tak zaczęła się wielka włoska przygoda z kryminałem, która trwa do dziś.  Żółty, jako symbol rozpoznawczy detektywistycznej serii bardzo dobrze przyjął się w całym kraju. I po raz pierwszy kolor został przypisany do gatunku.

giallo3

Kryminały miały swoich wybitnych przedstawicieli na całym świecie. Weźmy z przykład chociażby Artur Conan Doyle i jego Sherlocka Holmesa.

Należy mieć jednak świadomość, że nie wszystkie znane i wybitne powieści powstały dekady temu. Obecnie gatunek ten cieszy się wielką popularnością i przy odrobinie talentu, pomysłu oraz szczęścia można stworzyć dzieło na miarę przygód intrygującego detektywa Holmesa.

Przed Wami dwie historie osób, których  życiowe perypetie nie wskazywały na to, że zostaną one pisarzami. Droga do ich literackiej sławy bywa pełna życiowych zakrętów.

Giorgio Faletti, urodził się w Asti w 1950 roku. W latach 80 zyskał popularność jako komik, występując w popularnym programie telewizyjnym. Kłopoty ze zdrowiem sprawiły, że porzucił tę profesję i zainteresował się światem muzyki, co zaowocowało jego udziałem podczas Festiwalu w San Remo. Po przygodzie z piosenką zajął się literaturą publikując z powodzeniem w 2002 roku swoją pierwszą powieść Io uccido (Ja zabijam), thriller, który sprzedał się w ilości ponad  miliona egzemplarzy!

giallo1

Massimo Carlotto urodził się w 1956 roku w Padwie. W latach 70 znalazł się w centrum jednej z najbardziej kontrowersyjnych zbrodni w historii Włoch. W 1976 zgłosił policji odkrycie ciała kobiety, która została zasztyletowana. Jego wersja mówiła, iż próbował ją ratować, jednak jego ślady w jej mieszkaniu i krew ofiary na ubraniu spowodowały, że został oskarżony o morderstwo i aresztowany. Skazany na więzienie zdecydował się uciec przed wymiarem sprawiedliwości, ukrywając się we Francji oraz Meksyku. Lata ucieczki, stresu, ponowne trafienie do więzienia pchnęły Massimo na skraj załamania nerwowego. Na szczęście kres absurdalnemu wyrokowi położył  Prezydent Włoch i w 1993 roku ułaskawił go. Fatalna przeszłość ostatecznie minęła i zapoczątkowała nowy rozdział w życiu Massimo Carlotto. Odtąd nie był już uciekinierem, a pisarzem. Jego pierwsza powieść Il fuggiasco, historia na wpół biograficzna, była początkiem wielkiej kariery.

giallo2

Te dwie historie ukazują, jak nieprzewidywalne bywają koleje losu, jak z samego dna, można trafić na szczyt. Jeżeli chcecie ocenić talent wspomnianych wyżej osób zapraszam do lektury. Tam fikcja  literacka miesza się z rzeczywistością tworząc dzieła, które za 100 lat być może zyskają sławę na miarę brytyjskiego detektywa.