Wstęp do liczenia po włosku
Dziś przedstawiam Ci liczby po włosku, ich wymowę oraz praktyczne zastosowanie. Liczby są nieodłącznym elementem codziennych rozmów i sytuacji. Od zakupów, przez ustalanie dat, po odczytywanie godzin – wszędzie tam używamy liczebników.
Liczby po włosku z wymową od 0 do 10
Najlepiej zacząć od nauki liczb od 0 do 10, ponieważ stanowią one podstawę dla tworzenia bardziej złożonych liczb.
- 0 – zero [dzero]
- 1 – uno [uno]
- 2 – due [due]
- 3 – tre [tre]
- 4 – quattro [kwattro]
- 5 – cinque [tʃinkwe]
- 6 – sei [sei]
- 7 – sette [sette]
- 8 – otto [otto]
- 9 – nove [nɔve]
- 10 – dieci [djetʃi]
Liczby po włosku z wymową od 11 do 20
- 11 – undici [unditʃi]
- 12 – dodici [doditʃi]
- 13 – tredici [treditʃi]
- 14 – quattordici [kwattorditʃi]
- 15 – quindici [kwinditʃi]
- 16 – sedici [sedidʃi]
- 17 – diciassette [ditʃasette]
- 18 – diciotto [ditʃotto]
- 19 – diciannove [ditʃannove]
- 20 – venti [venti]
Liczby dziesiątkowe po włosku
Aby kontynuować naukę, warto poznać liczby dziesiątkowe. Poniżej przedstawiamy liczby od 30 do 100:
- 30 – trenta [trenta]
- 40 – quaranta [kwaranta]
- 50 – cinquanta [tʃinkwanta]
- 60 – sessanta [sessanta]
- 70 – settanta [settanta]
- 80 – ottanta [ottanta]
- 90 – novanta [novanta]
- 100 – cento [tʃento]
Liczby powyżej 100 po włosku
Kiedy opanujesz podstawowe liczby, możesz przejść do setek, tysięcy i większych wartości:
- 200 – duecento [dueʃento]
- 300 – trecento [treʃento]
- 400 – quattrocento [kwattroʃento]
- 500 – cinquecento [tʃinkweʃento]
- 600 – seicento [seiʃento]
- 700 – settecento [setteʃento]
- 800 – ottocento [ottoʃento]
- 900 – novecento [noveʃento]
- 1000 – mille (mille)
- 2000 – duemila (duemila)
- 1 000 000 – un milione (un milione)
Tworzenie liczebników po włosku
Tworzenie liczebników w języku włoskim jest dość proste. Musisz zapamiętać liczebniki od 0 do 19, a dalej generalna zasada polega na połączeniu odpowiedniej liczby dziesiątek z liczbą jedności, np:
- 22: venti + due = ventidue
- 34: trenta + quattro = trentaquattro
- 57: cinquanta + sette = cinquantasette
- 85: ottanta + cinque = ottantacinque
Proste, prawda? :)
Temat liczebników szerzej opisuję w tym artykule: https://via-italia.pl/blog/slownictwo-wloskie/liczebniki-po-wlosku/
Wyjątki!
- pamiętaj, że od 11 do 16 liczebniki kończą się na -dici, ale od 17 do 19 zaczynają od „dici„. Nie ma liczebników takich jak: settedici, ottodici itp
- trzy to po włosku tre, ale jeśli trzy stoi na końcu większego liczebnika, e staje się akcentowane, dlatego powiemy: 23: ventitré, 43: quarantatré, 93: novantatré
- zanika samogłoska dziesiątki w połączeniu z 1 i 8, np:
21: venti + uno = ventuno
28: venti + otto = ventotto
51: cinquanta + uno = cinquantuno
98: novanta + otto = novantotto - włoskie liczebniki zapisujemy łącznie,
np. 174639203 to centosettantaquattromilioniseicentotrentanovemiladuecentotré uff! :) - jeśli nie możesz zapamiętać setek, to pomyśl o samochodzie cinquecento, wtedy łatwo skojarzyć inne setki;
- mille to tysiąc po włosku, ale uwaga, liczba mnoga jest nieregularna: mila, dlatego powiemy: duemila, tremila, centomila.
Praktyczne zastosowanie liczb po włosku
Aby liczby włoskie były naturalnym elementem Twojego słownictwa, warto ćwiczyć je w różnych kontekstach. Oto kilka przykładów, jak używać liczebników w codziennych sytuacjach:
-
Zakupy:
„Quanto costa?” (Ile to kosztuje?) – Możesz odpowiedzieć: „Costa cinque euro” (Kosztuje pięć euro).
„Vorrei due mele” (Chciałbym dwie jabłka)
„Abbiamo bisogno di cinque uova” (Potrzebujemy pięć jajek) -
Data:
„Che giorno è oggi?” (Jaki jest dzisiaj dzień?) – Możesz odpowiedzieć: „Oggi è il cinque marzo” (Dzisiaj jest piąty marca). Uwaga! podając daty, oprócz pierwszego dnia miesiąca, używamy liczebników głównych.
-
Godziny:
„Che ore sono?” (Która jest godzina?) – Możesz odpowiedzieć: „Sono le tre” (Jest trzecia).
-
Liczebniki w podróży
W podróży liczebniki są niezbędne, np. do rezerwacji hotelu czy kupowania biletów:
- „Abbiamo una prenotazione per tre persone” (Mamy rezerwację na trzy osoby)
- „Un biglietto per cinque adulti” (Jeden bilet dla pięciu dorosłych)
Liczby w kontekście kulturowym
Czy wiesz, że w wielu włoskich regionach pechowy numer to …. 17?
Powszechna przesądność we Włoszech dotycząca liczby 17 wynika z jej zapisu rzymskiego jako XVII, który może być przestawiony, aby stworzyć słowo „VIXI”. To wyrażenie oznacza „żyłem” w czasie przeszłym, co jest interpretowane jako symbol śmierci lub koniec życia, przynosząc tym samym pecha lub nieszczęście. Dlatego w kulturze włoskiej liczba 17 jest często postrzegana jako niefortunna, szczególnie w kontekstach takich jak numery mieszkań, daty ważnych wydarzeń, czy numeracja w miejscach publicznych. Jest to interesujący przykład, jak liczba może nabrać kulturowo negatywnych konotacji ze względu na język i tradycje.
Zapraszamy do dyskusji!
Jeśli macie jakiekolwiek pytania lub chcielibyście, abyśmy poruszyli konkretny temat związany z językiem włoskim, napiszcie w komentarzach poniżej. Komentujcie bez wahania!
Jasno, konkretnie, przejrzyście.